اثر همزیستی میکوریزایی در شرایط متغیر بارش انتهای فصل بر عملکرد و کیفیت چاودار (.Secale cereal L) دیم

آبیاری تکمیلی همزمان با همزیستی میکوریزایی در چاودار (.Secale cereal L)  یکی از روش­های پیامدداردرافزایش کیفیت وکمیت عملکرد می­باشد. برای بررسی همزیستی میکوریزایی چاودار دیم، آزمایشی دوساله به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1393 و 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان غربی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل زمان پایان بارندگی در20 اردیبهشت، 3 خرداد و 17 خرداد، همزیستی قارچ (شاهد و قارچ گونه Glomus intraradices) و آبیاری دیم و یک نوبت آبیاری تکمیلی بودند. همزیستی میکوریزایی تحت شرایط آبیاری تکمیلی باعث افزایش معنی­دار عناصر فسفر، کلسیم و خاکستر در اندام هوایی چاودار، و پتاسیم و پروتئین دانه در برابر کشت دیم شد. همزیستی میکوریزایی کیفیت اندام هوایی و دانه را بهبود بخشید. البته بهبود عملکرد تحت شرایط آبیاری تکمیلی نسبت کشت دیم بیشتر بود. بیشترین درصد پروتئین دانه (43/18 درصد) مربوط به گیاهان میکوریزایی بود که آخرین بارندگی را در 20 اردیبهشت دریافت کرده بودند، بیشترین اندازه عملکرد دانه مربوط به سال دوم در شرایط آبیاری تکمیلی حدود 96/1412 کیلوگرم در هکتار بود که بارندگی تا 17خرداد ادامه داشت. کیفیت اندام هوایی و دانه چاودار در کشت دیم با یک نوبت آبیاری تکمیلی بهبود می­یابد و رابطه میکوریزایی صرف نظر از زمان پایان بارندگی در اندازه بهبود کیفیت و عملکرد دانه پیامددار بود. آبیاری تکمیلی و ادامه بارندگی تا 17 خرداد در گیاهان میکوریزایی، عملکرد دانه را 23 درصد در برابر عملکرد گیاهان نامیکوریزی دیم در پایان زود هنگام بارندگی بهاره افزایش داد.